perjantai 28. elokuuta 2015

VGDSámit ávžžuha Yle Sámi čorget árvoláddejuvvon vaššiságaid

“Láddelaš ja eará ártegis ságat”? - Neutrála giela almmolaš geavaheapmi sápmelaš almmolašvuođas

Ylen sámerádio hálddahushoavda Pirita Näkkäläjärvi lea ođastan sosiálaráđđeolbmo Risten-Rauna Magga fuola dan birra ahte láddelaččat váldet háldui sámedikki. Ođđasa čuolbman lea dat ahte das čujuhuvvo stáhtuskeahtes sápmelaččaid ohcamušaide sámedikki válgalogahallamii. Nubbin ođas geažida ahte buot sámedikki válgaevttohasat eai livččii sápmelaččat dahje sámegielat boazodolliid miela miel.


Makkáraš doahpagat ja atmosfeara gullet neutrála sámegillii? Leatgo sámegielas sánit, main lea negatiiva šuokŋa? Olu leat ságastahttán doahpagat rivgu ja láddelaš. Ságastallamis leat vuhttomis ákkastallamat bealis ja vuostá. Lea daddjon ahte doahpagat leat sámegillii gullevaččat ja sámegiela árbevirolaš kultuvrra vuogit gohčodit olggobeale olbmuid. Nuppe dáfus doahpagiid leat doallan loavkidahttin ja árvočatnasan. (vrd. suomagiela sánit neekeri ja ryssä). Ovdamearkan Ylen iđit tv ságastallamis Gielladoaimmahaga sátnegirjji váldodoaimmaheaddji Eija-Riitta Grönros deattuha ahte sáni neekeri ii galggašii geavahit máŋge oktavuođas (YLE ođas 26.5.2011). Grönros geažuha ahte sullasaš sániid geavaheaddjit muittuhit daid leat oassi suomagiela, muhto son linnje ahte dat ii atte vuoigatvuođa geavahit dáid sániid, vaikke mo jurddašivččii ahte ii hálit loavkidahttit geange. Lassin YLE lea váldán eret geavahan politihkkara ođasteami oktavuođas guohcisteaddji namahusaid. Riikabeaiáirrasevttohasa válgatente gessui eret, dasgo son namahalai afrihkkálaččaid ja ruoššaid. (Iltalehti 6.4.2015) Čujuhusat muitalit dan birra, ahte YLE váldegotti dásis ii doarjjo negatiiva, árvoláddejuvvon sániid.


Ođas lea min mielas loavkašahtti jus das leat geavahuvvon rivgu ja láddelaš doahpagat stáhtuskeahtes sápmelaččaid birra loavkašahtti vugiin. Jus sámekultuvrras leat geavadagat, maid ulbmilin lea loavkidit de dat eai gula 2015 ságastallankultuvrii. Yle Sápmi ii sáhte maiddái rollastis bealis doarjut rasismma. Dan ii leat dárbu buktit almmolašvuhtii jienaid main leat vaššiságat. Yle Sámi ulbmilin lea baicce doarjut ja bálvalit sámi servodaga positiiva vuoiŋŋas. Sámi servodat leat hearkkes dilis historjjá ja eahpestabiila váldejuogu dihtii, nuba danin sáhttit gáibidit áššálaš láhttema servodaga váldegeavaheaddjin. Dáidda gullá eahpitkeahttá Yle Sápmi. VGDSámit ávžžuha Yle Sámi dahkat iešárvvoštallama dan birra mo dan árvvut: luohttámuš, bealátkeahtesvuohta ja olbmo gudnejahttin ollašuvvet ođasteamis vaikkeba maŋimuš 2 jagi áigge.  

Ei kommentteja:

Lähetä kommentti